Blog: OM vervolgt adviseurs voor schuldwitwassen
Klanten van financieel adviseurs maken zich soms schuldig aan strafbare feiten. Het Openbaar Ministerie onderzoekt daarbij steeds vaker de rol van de adviseur. Ook de adviseur die niet actief heeft meegewerkt maar heeft weggekeken, komt in het vizier. Volgens het OM maken deze adviseurs zich dan schuldig aan schuldwitwassen. Wat is dat precies en hoe te handelen bij een verdachte transactie?
Schuldwitwassen
Uit de wettelijke delictsomschrijving volgt dat iemand die redelijkerwijs moet vermoeden dat enig voorwerp afkomstig is uit enig strafbaar feit, en die meewerkt aan het verbergen of het verhullen van dit vermogen, zich schuldig maakt aan schuldwitwassen. Op deze culpose variant van witwassen staat maximaal een gevangenisstraf van een jaar of een geldboete van € 82.000. Met name banken, accountants, notarissen, financieel adviseurs, belastingadviseurs, trustmaatschappijen, beleggingsmaatschappijen en mogelijk zelfs verzekeringsmaatschappijen kunnen zich relatief eenvoudig schuldig maken aan schuldwitwassen indien wordt toegekeken en geen actie wordt ondernomen. Daarbij is nog geen rekening gehouden met eventuele reputatieschade.
Voorbeeld van schuldwitwassen
Een voorbeeld ter verduidelijking: iemand heeft € 800.000 verdiend met legale of illegale activiteiten. De inkomsten worden in ieder geval niet gemeld aan de Belastingdienst. Dit zwarte vermogen wordt vervolgens bewaard in een kluis bij de bank. Op een later tijdstip wordt het vermogen gestort op een bankrekening bij een andere bank. Vervolgens adviseert een financieel adviseur over de aankoop van een jacht met een aankoopprijs van € 750.000. Deze transactie wordt vervolgens bij de notaris gepasseerd.
Alle betrokkenen hebben het sterke vermoeden dat de situatie niet deugt, maar ondernemen geen actie. In dat geval is sprake van schuldwitwassen van zowel de banken, de financieel adviseur als de notaris. Zij faciliteren namelijk dat iemand zijn/haar zwarte vermogen kan witwassen.
Melding ongebruikelijke transacties
Het is van belang dat alle betrokkenen bij financiële transacties scherp toezien op mogelijk verdachte en ongebruikelijke transacties. Op basis van de Wet ter voorkoming van witwassen en financiering terrorisme (WWFT) zijn alle betrokkenen bovendien verplicht om ongebruikelijke transacties te melden aan de Financial Intelligence Unit (FIU). Dat gebeurt echter niet altijd omdat de adviseur vreest dat hij een goede klant ‘verlinkt’ aan de opsporingsautoriteiten. De adviseur schendt dan de verplichtingen uit de WWFT.
Tegengesteld belang adviseur en cliënt
In de praktijk zien wij vaak dat adviseurs die op de hoogte raken van verdachte transacties, de klant goed bedoeld gaan helpen met het oplossen daarvan. Dat is onverstandig en brengt risico’s met zich mee. Behalve dat dit een risico op zich vormt zet het mogelijk ook de relatie met de klant onder druk. Mocht de klant of de adviseur als verdachte worden aangemerkt, dan hebben beiden er namelijk belang bij de schuld in de schoenen van de ander te schuiven. Dat is gedoemd te leiden tot conflicten. Bovendien kan dit leiden tot aansprakelijkheid-issues.
Wat te doen?
Indien uw organisatie bepaalde verdachte of ongebruikelijke transacties signaleert, is het verstandig om direct contact op te nemen met een gespecialiseerde advocaat. Als u bovendien een melding doet van een ongebruikelijke transactie, mag u uw cliënt daarvan niet op de hoogte stellen. Mogelijk zal tuchtrechtelijk wel van u worden verwacht dan de relatie te verbreken. Dat is niet klantvriendelijk, maar dat is ook niet de bedoeling van de WWFT.
Vragen?
Mocht u meer informatie willen, dan kunt in dit kader vrijblijvend contact met ons opnemen.