Nieuws

Rechter vernietigt boetes van dementerende

Afbeelding voor Rechter vernietigt boetes van dementerende
Delen

Recent heeft een rechter eindelijk boetes durven te vernietigen die aan een demente persoon zijn opgelegd. Bestaat er dan iets toch iets van een menselijke maat? 

Uitspraak Hof Arnhem-Leeuwarden

In de zaak bij het Hof zijn vergrijpboetes in geschil, die zijn opgelegd in verband met niet in aangiften vermelde buitenlandse tegoeden. De belastingplichtige is permanent opgenomen in een verpleeghuis dat is bestemd voor mensen met dementie. Het Hof gaat in op de vraag of sprake is van een eerlijk proces in de zin van artikel 6 EVRM en of de belastingplichtige ‘fit to stand trial’ is. Dit betekent volgens het EHRM onder meer dat sprake moet kunnen zijn van ‘effective participation’. Vanwege de geconstateerde psychogeriatrische stoornissen is het Hof van oordeel dat de persoon in kwestie hiertoe niet in staat is en vernietigt daarom de vergrijpboetes, volledig.

Terechte parallel met strafrecht

Een uitspraak die mij uit het hart gegrepen is. Het Hof trekt in mijn ogen terecht een parallel met het strafrecht. Dat bepaalt dat wanneer de verdachte aan een zodanige psychische stoornis, psychogeriatrische aandoening of verstandelijke handicap lijdt, dat hij niet in staat is de strekking van de tegen hem ingestelde vervolging te begrijpen, de rechter de vervolging schorst. Dit is een belangrijke juridische en tevens humane pijler onder ons strafrecht. Een geestesgestoorde aan de schandpaal nagelen is niet van deze tijd. Dat hoort ook voor het fiscale te gelden.

Uitkomst past in een geciviliseerde samenleving

Dat de uitkomst van een (analoge) toepassing van artikel 16 Sv. meestal niet voor alle partijen bevredigend zal zijn, is begrijpelijk. Zeker voor de slachtoffers. Recent hebben we dit kunnen ervaren in de Ruinerwolder strafzaak. Toch heeft eenieder zich uiteindelijk in de uitkomst te schikken, omdat de regeling past in een geciviliseerde samenleving zoals wij die ook in Nederland plegen na te streven. Het gaat niet alleen om de vraag wat juridisch juist is, maar evenzeer om de vraag wat we maatschappelijk nog betamelijk achten. Het opleggen van een boete aan een persoon die geen enkel begrip meer heeft van de wereld om zich heen, voelt als het ongevraagd pakken van geld uit de portemonnee van een blinde. En misschien nog wel erger dan dat, want een blinde kan zijn of haar geld ten minste nog (na)tellen op een goed moment, in het volle bewustzijn. De geestesgestoorde heeft er geen enkel besef van. En kan zich inhoudelijk ook niet verdedigen. Pluk maar raak, dreigt dan het motto te worden.

Zich niet kunnen verdedigen

Een vergrijpboete is passend of geboden als het aan opzet of grove schuld van de belastingplichtige is te wijten dat er onjuiste aangiften gedaan zijn. Dat er onjuiste aangiften zijn gedaan is in deze kwestie buiten geschil. Maar hoe kan de belastingplichtige zich verweren tegen de aantijgingen van opzet en grove schuld als deze überhaupt niet meer weet wat een belastingaangifte is, laat staan zich kan herinneren dat hij of zij die ooit gedaan heeft? Terecht dat de boetes dan worden vernietigd.

Moreel kompas

Dat de Belastingdienst in gevallen als de onderhavige boetes oplegt en verdedigt, en dat er kennelijk rechters te vinden zijn die dat kunnen en willen billijken, vind ik onbegrijpelijk en gênant. Waar is het morele kompas? Of kan dat overboord zodra we zeker weten met een zwartspaarder of andere malversaties te maken te hebben? Mag de demente zwartspaarder wel aan de schandpaal? Het mag de lezer inmiddels duidelijk zijn dat ik meen van niet. 

Heeft u vragen over boetes?

Heeft u een vergelijkbare zaak en houdt de inspecteur vast aan boetes, schroom dan niet contact met ons kantoor te zoeken voor vragen of overleg. Wij helpen u graag bij de afstemming wat op korte en lange termijn de beste verdediging is. Of aanval zo u wilt.

Direct hulp nodig?

Onze advocaten schakelen snel en zijn direct bereikbaar.

logo beeldmerk

Gerelateerd nieuws

Nieuwsarchief